Е-Комерција во Македонија

[milos]

Во тек е изработка на финалниот документ од едно научно истражување кое го водиме јас и еден мој другар од факултет [ФЕИТ], под менторство на проф. д-р. Димитар Трајанов, во склоп на предметот Електронска и Мобилна Комерција, од 6ти семестар. Истражувањето ќе биде презентирано на овогодинешното издание на Интернационалната Конференција ЕТАИ, во Охрид, кон крајот на септември [www.etai.org.mk].

Истражувањето се занимава со моменталната состојба на електронската комерција во Македонија, анализа на е-продавниците кај нас, начините на плаќање, испорака, вид на производи, предностите, негативностите, состојбата со интернетот воопшто, со банките и нивната политика за е-плаќање, итн.

Како заклучок од целото истражување, ќе понудиме сугестии за натамочниот развој на е-комерцијата кај нас. Истражувањето е релативно обемно, па кога ќе го финализираме, најверојатно ќе можеме да ви го презентираме. Ако не, се гледаме на ЕТАИ.

Поздрав,
м.

 

[S]

Zvuchi interesno, bash bi sakal da go vidam... bi bilo odlichno ako mozhesh da ni go pokazesh proektot ovde.

I da, aj dobredojde.

Stefan.

 

[LiquidWorm]

Интересна информација Милош секако дека ке разгледам...

 

[D]

Македонија е сеуште во почетна фаза во е-комерцот.... но бидејќи светските стандарди го наметнуваат тој начин на работење, можеме да очекуваме огромна активност во Македонија на тоа поле во блиска иднина...

Ова што моментално го имаме како е-комерц се добри идеи на "погрешно" место... сепак, јас лично ги поддржувам....

Луѓето со идеи ги имаме, сега треба само сите останати луѓе да сфатат дека ова е начинот на кој иднината ќе работи....

Во секој случај, држи не известени за истражувањето....

 

[milos]

Сепак, најголем проблем на Македонија и нејзината е-комерција е недостапноста на најголемите светски payment процесори за нашите граѓани, како што се PayPal, Google Checkout, итн. На сите од нив Македонија е ставена на црната листа, поради илегалните трансакции правени од Македонија во изминативе години.

Моментално постои иницијатива на УСАИД за унапредување на ситуацијата со Македонија и нејзино постепено отстранување од црните листи. Како дел од оваа иницијатива, VeriSign има изготвено 2 извештаи до сега за сајбер-криминалот кај нас, но за тоа ќе видите подетално во истражувањето. Дури и во Financial Times имаше колумна за состојбата со сајбер-криминалот кај нас.

Доколку се намали стапката на ваков сајбер-крајм, и доколку банките почнат да нудат услуги за он-лајн плаќање [нешто што полека почнаа да го имплементираат Комерцијална и Стопанска], постои реална шанса следниот бран на проширување на PayPal да ја зафати и Македонија.

Да се надеваме дека ќе се случи тоа.

 

[D]

Хм..

Несомнено е-комерцот ќе дојде во голема мера во Македонија...

Банките сега, Комерцијална и Стопанска имаат многу големи камати за такви работи, што уште повеќе ги плашат граѓаните и ги плашат од е-комерц.

За Financial Times што зборуваш еве го извештајот:
http://www.verisign.it/static/036925.pdf

А има голема причина зошто PayPal, Google Checkout и др. не се сеуште присутни и достапни за нас.

Читајќи ги извештаите на VeriSign за кои зборуваш, за жал... не се баш целосно сложувам со нив. Првиот вели дека Македонија е опасна земја и дека секоја трансакција е одбиена, вториот ако добро се сеќавам вели дека не е до Македонија, туку до регионот во кој се наоѓа.

"Илегални трансакции правени во Македонија" велиш... тука треба да напоменеш дека сеуште тие илегални трансакции се присутни во голема мера.

Во светот се случува бран на глобализација....

Е-бизнисот станува клучен за многу работи, искрено верувам дека outsouring-от е тоа што ќе и помогне на Македонија ако сме доволно паметни.

Доколку не е тајна, би можел ли само да ми објасниш како го вршите истражувањето? Кои техники користите и слично?

Some extra thoughts: http://www.itsec.com.mk/broj1/vhtml/v9.html

 

[milos]

Хехехехех, тајна е

Се зезам. Правиме детална анализа на моменталната ситуација анализирајќи ги е-комерц сајтовите кај нас, интервјуирајќи ги одговорните зад тие е-продавници, собираме информации за наќините на плаќање, достава, гаранција, одржување на сајтот, и воопшто целата исплатливост на таквиот процес.

Правиме паралела со состојбата во светот и кај нас [иако нема основа за споредба ], гледаме кои се препораките, чекорите што ги превземаат банките, ISP-ата, државата, и сите релевантни фактори.

Бидејќи сево ова произлезе од предметот Електронска и Мобилна Комерција, кај мене на факултет [ФЕИТ], следејќи ги правилата и основните принципи и начини на кои се изработува и менаџира еден е-комерц сајт, според литературата која ја користиме, направивме комплетна анализа на секој од нашите е-ком сајтови [ги има околу 30тина, што е изненадувачки голема бројка]. Е сега, сосема друго е прашањето колку од нив се вистински е-ком сајтови . Повеќето продаваат по само 4/5 продукта, голем дел не ни функционираат како е-продавници туку само така се декларираат, а служат како е-каталози, и слични проблеми.

Идејата беше од сево ова да се извлечат заклучоци кои ќе бидат презентирани на ЕТАИ, а пред тоа можно е и да организираме трибина на оваа тема, во Скопје, на која ќе бидат поканети сите релевантни фактори од земјава, за да се мрдне малце повеќе на овој план.

Пред 2 недели излезе предлог националната стратегија за развој на електронските комуникации со информатички технологии, но уште го немаме разгледано и прочитано, но и тој ќе влезе во истражувањето. Вклучени се досега уште неколку други владини документи, како Националната стратегија за развој на ИТ во Македонија и Акциониот план за нејзина реализација, на пример.

Тоа е отприлика начинот на кој истражуваме.

 

[D]

Е-комерц сајт може да биде и тој со само 4-5 продукти, не е битно како и што продава, туку начинот, концептот на комерц.

30 е-комерц сајтови во Македонија... искрено изненаден сум од бројката...

Искрено мислам дека најголемиот проблем во МК и стопирачот за развојот на ИКТ е самата Влада (која некогаш игра двојна улога - промотер и проблематор) а потоа вината ќе ја префрлам на Интернет сервис провајдерите, кои.... не дека не се повржани со Владата ))

За предлог националната стратегија за развој на електронските комуникации со информатички технологии, искрено имам многу коментари за предлогот, но навидум не е лош... проблемот е во тоа што ќе остане само уште еден предлог документ во кој е вложен труд да се напише, но нема да биде вложен доволен труд да се оствари напишаното. Земи ја за пример националната стратегија за развој на ИКТ.

Во секој случај, искрено одвај чекам да го видам Вашето истражување... дури ако можеш и првиот нефинален драфт кога ќе биде да ни го презентираш супер ќе биде...

 

[D]

Btw, многу лошо ми звучи терминот "е-комерција"

 

[milos]

Токму нереализирањето на сите нацрт планови и Национални стратегии околу е-уатевер не уназадува како држава во тој план. И тоа е напишано како наша забелешка во финалниот текст, немој да мислите дека ги фалиме многу тие владини документи Сите се свесни дека тие документи фаќаат прашина по полиците на министерствата и никој [скоро] ништо не превзема. Тоа ќе им биде презентирано на сите.

Инаку, и во Ентер 23 Теос пишуваше за нереализирањето на Националната стратегија и Акциониот план. Можете да го и погледнете тоа.

 

[D]

За жал, не е само нереализација на планови и нацрти за е-работи, туку општо.

Проблемот е во менталитетот на луѓето, културата на работењето.
Луѓето не се мотивирани да работат затоа што се научени само да се жалат. Мотивацијата е се` во работата, земи го за пример Google, погледни се што прави за вработените (салони, масажи, коли, неверојатни услови за работа и сл.) но затоа добива максимално од луѓето.

Уште еден проблем е тоа што сите се научени на проверени стратегии да работат. Е-комерцот не се развива затоа што никој не сака да се потруди за да успее, туку место да седне на компјутер или да испланира некој нов бизнис, тој ќе отвори кафиќ или радио такси, затоа што "сите што отвориле тоа до сега направиле добри пари."

Младата генерација е таа што треба да ги развива своите идеи и да не се концентрира на тоа што го има, туку да се концентрира на следниот "YouTube" кој ќе биде продаден за милијарди.

 

[Andrijeski]

Македонија е сеуште во почетна фаза во е-комерцот.... но бидејќи светските стандарди го наметнуваат тој начин на работење, можеме да очекуваме огромна активност во Македонија на тоа поле во блиска иднина..

Според мене, најголем виновник за тоа е немањето на евтин и лесно достапен интернет.
Неможе да имаме развиено е-рекламирање доколку потенцијалните потрошувачи немаат компјутери и интернет. Мислам дека од тука треба да се почне.

 

[delix]

Во македонија имало сајбер криминал, па ако го нема поголемиот дел од е-писмените немаше да бидат писмени. Слично нешто му кажа и романскиот претседател на Буш, кога го овој прекори на тоа дека во романија има голем е-криминал (овоа можеби е малку off topic ама ајде)

 

[Andrijeski]

Во македонија имало сајбер криминал, па ако го нема поголемиот дел од е-писмените немаше да бидат писмени. Слично нешто му кажа и романскиот претседател на Буш, кога го овој прекори на тоа дека во романија има голем е-криминал (овоа можеби е малку off topic ама ајде)

Според мене е-писменоста и е-криминалот немаат никаква врска.
Тоа е исто како да кажеш дека крадците што ограбиле некого се мудри и дека тоа е одраз на писменоста на еден народ.

 

[DynamicMK]

E bas me interesira epilogot od celoto istrazuvanje... veke 5-6 meseci sum na ideja za otvaranje na e-shop... me interesira milos dokolku imate intervjuirano nekoi od sopstvenicite da mi kazes otprilika kolku zarabotuvaat...
Inaku odlicna zamena za paypal e moneybookres.
Pozdrav

 

[Andrijeski]

Inaku odlicna zamena za paypal e moneybookres.
Pozdrav

Не баш.. Барем не засега
На пример на eBay 90% oд продавниците бараат да имаш верификуван paypal account за воопшто да можеш да нарачаш.

Како и да е, гледам дека moneybookers се подновиле и вовеле некои нови сигурносни мерки (како на пример верификација на адреса на живеење) и слично, ама сеуште се многу поназад..

 

[Хероина]

Лавли!

Јас ултра многу сакав да го слушам тој предмет, ама од некои нејасни причини не ни дозволија
Anyway, ај што нема PayPal или некој сличен сигурносен софтвер за трансакција, МК уште нема центар за самото процесирање на картичките издадени од македонските банки...

Ама - работите пооолека се подобруваат...
На дното сме - there's no way to go but up

 

[dani_janev]

se so treba e poevtin internet da moze sekoj so prosecna plata da si dozvoli i najglavnoto vlez na nekoja pogolema banka bi smenilo mnogu raboti vo oblasta na e-commerce

 

[Hekome]

Se e ubavo ova sto go spomenavte pogore za e-biznisot no kako prvo za da se razvie vakviot biznis na povisoko nivo treba prvo da se sredi bankarskiot sistem, treba site banki vo nasata zemja da go podrzuvaat vakvoto rabotenje i vrsenje transakcii a ne samo edna ili dve banki da mozat da go pravot ovaa, spored mene toa bi bil prviot preduslov a ponatamu ke treba i lugeto da steknat navika da gi koristat kartickite sto gi imaat, za kupuvanje preku internet isto taka treba i da se zgolemi svesnosta na korisnicite koi ke kupuvaat kako da ne podlegnuvaat na razni trikovi sto gi pravat cyber kriminalcite. A bas bi sakal da go poglednam izvestajot sto ke bide podgotven

 

[D]

najglavnoto vlez na nekoja pogolema banka bi smenilo mnogu raboti vo oblasta na e-commerce

Прати ја ситуацијата на банкарската сцена од Јули/Август до Мај наредната година... полека, полека се средуваат работите.

 

[Vavo]

Мене ме интересираше какви им се плановите на нашите банки во овој поглед...и испадна дека не ни помислуваат, главно сакаат само да даваат кредити со високи камати, барајќи хипотеки претходно... никакви модерни ствари..каков е-комерц, лизинг, бла бла... ќе треба уште многу време

 

[Dijana]

Дечки многу добра тема, Милош :bravo: за истражувањето.....

Пошто малку касно ви се приклучувам на дискусијата, би те замолила ако се транспарентни резултатите да ни ги презентираш, бидејќи сметам дека би биле од голема корист, со оглед на фактот што релевантни податоци на темата не се достапни, убаво е што на некого воопшто му светнало...а и што се нафатил на таа работа.

Не знам како сте се снашле со прибирање на податоците, ние во 2003 од факултет правевме (поточно се потрудивме да направиме) еден проект "Macedonia e-readiness for the networked world", ама толку тешко доаѓавме до информациите (со оглед на фактот кои беа цените на Интернетот, конекцијата на факултет- мизерна, а отвореноста на компаниите за соработка уште помизерна) што на крај дури и не бевме сигурни во точноста на самите податоци.

Искрено сметам дека многу истражувања фалат на овие наши простори, на кои би можеле да се базираат идните анализи за самиот развој на е-бизнисот, или пак потесно, е-комер(с)от

 

[JoK]

Здраво друштво, нешто заспавте со дискусијава.

Милош...жив си?
Уште го чекаме ветеното истражување!
Велат, некој чекајќи отишол на оној свет. Изгледа авата во МК е таква па некако се на чекање ни оди работава.